Wiek emerytalny często jest postrzegany jako czas utraty dotychczasowych możliwości. Należy jednak pamiętać o tym, że jest to czas dalszego rozwoju i kontynuacji wcześniejszych etapów życia. Jest to doskonały czas, aby zadbać o zdrowie, pielęgnować znajomości, nieść pomoc potrzebującym, pogłębiać wiedzę, czy uczestniczyć w zajęciach Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Mimo pojawiających się problemów i ograniczeń związanych z wiekiem, aktywność fizyczna i społeczna pozwala seniorom utrzymać życiowe zaangażowanie. Uniwersytety Trzeciego Wieku są instytucjami, które pomagają osobom starszym zaadaptować się do zmian zachodzących we współczesnym świecie, poprzez ich aktywizację.
W ramach UTW kształcenie ustawiczne przybiera zróżnicowane formy, poczynając od organizacji warsztatów, seminariów, kursów komputerowych, kończąc na prowadzonych lektoratach, zajęciach sportowych. Uniwersytety Trzeciego Wieku przyczyniają się między innymi do: rozwoju na poziomie intelektualnym, społecznym, aktywności fizycznej osób starszych, wspieranie pogłębiania wiedzy i umiejętności seniorów, angażowanie słuchaczy w aktywność sportową, ułatwianie kontaktów z instytucjami, np.: służba zdrowia lub ośrodki kultury.
Uniwersytety Trzeciego Wieku pełnią istotna rolę na rzecz podtrzymywania więzi społecznych i komunikacji międzyludzkiej wśród seniorów. Osobom uczestniczącym w zajęciach UTW łatwiej jest pokonać osamotnienie i spotykać się z ludźmi. Ponadto słuchacze mają możliwość wpływania na tematy podejmowane na wykładach oraz mogą składać propozycje tematów wykładów.
Starzenie się społeczeństwa jest tendencją ogólnoświatową, która dotyczy również Polski. Badania pokazują, że tylko ok. 3,5% populacji powyżej 65 roku życia jest aktywna zawodowo, pozostali po przejściu na emeryturę nie uczestniczą w życiu kulturalnym i społecznym, co prowadzi do wykluczenia społecznego. Seniorzy są osobami często samotnymi, obciążonymi różnymi schorzeniami, nieradzącymi sobie z trudnościami życia codziennego, dlatego właśnie należy stworzyć osobom starszym alternatywę dla spędzania czasu w domu, prowadzić działania aktywizujące bądź pomagać w poznawaniu pojawiających się „nowinek”.
„Jesień życia” można spędzić efektywnie, rozwijając zainteresowania i pasje, na które często nie starczało wolnego czasu.